آیین نامه سامان دهی و توسعه رسانه های دیجیتال
هیئت وزیران در جلسه مورخ 24/5/1389 بنا به پیشنهاد شـماره 1128/1 مـورخ 13/4/88 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه سامان دهی و توسعه رسانه ها و فعالیتهای فرهنگی دیجیتال را تصویب نمود. در ماده یک این مصوبه اصطلاحات اساسی و مهمی همچمون محتوا، اثر، حامل دیجیتال (انواع دیسک یا ابزار ذخیره اطلاعات) – نشر دیجیتال – ناشر دیجیتال – اخذ مجوز بسته نرم افزاری و غیره تعریف می شود.
مـاده 1 (اصطلاحات نشر دیجیتال)
تعـاریف: اصـطلاحات منـدرج درایـن آیـین نامـه در معـانی مـشروح مربـوط بـه کـار می روند:
الف) محتوا:
مواد دیداری، شنیداری، نوشتاری و یا ترکیبی از آن ها در هرشکل و قالب.
ب) اثر:
آن چه از راه دانش، هنر و یا ابتکار پدید می‌آید، بدون درنظر گرفتن طریقه یا روشی که در بیان، ظهور و یا ایجاد آن به کار رفته است
پ) محتوای فرهنگی:
هر پدیده شامل آثار دیداری، شنیداری، نوشتاری و یا ترکیبی از آن ها در هرشکل و قالب.
ت) حامل دیجیتال:
ابزاری که داده به منظور تبادل یا عرضه بدون استفاده از شبکه، برروی آن ذخیره می گردد، نظیرلوح فشرده (CD/DVD)
ث) تکثیر حامل دیجیتال:
فرآیندی که در نتیجه آن داده بر روی نسخه های متعدد از حامل دیجیتال ذخیره گردد، نظیر تولید حامل دیجیتال حاوی داده و یا نسخه برداری از داده برروی حامل دیجیتال.
ج) نشر دیجیتال:
قراردادن داده در معرض عرضه از طریق رسـانه هـای دیجیتـال، کـه بـه دوگونه نشر برحامل دیجیتال و نشر برخط تقسیم میگردد.
چ) نشر برحامل دیجیتال:
نشر دیجیتال از طریق حامل دیجیتال (از قبیل CD/DVD و …)
ح) نشر برخط:
نشر دیجیتال از طریق رسانه برخط. (اینترنت و …)
خ) ناشر دیجیتال:
شخص حقیقی یا حقوقی که به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا وفق قوانین مربوط اجازه اشتغال به نشر دیجیتال دارد. (نشر دیجیتال – ناشر دیجیتال)
د) بسته نرم افزاری:
مجموعه منسجم شامل یک یا چند برنامه رایانه ای و محتوای دیجیتال قابل اجرا توسط نرم افزارهای موجود در آن بسته. (مجموعه نرم افزاری)
ذ) بسته نرم افزاری رسانه ای:
بسته نرم افزاری که برای دسترسی، نمایش، پخش، جستجو و یا بازی با محتوای دیجیتال موجود در آن بسته مورد استفاده قرار میگیـرد، از قبیـل چنـدرسانه ای ها، بازی ها و سرگرمی های دیجیتال.
ر) بسته نرم افزاری رسانه پرداز:
بسته نرم افزاری که برای پدیـدآوردن و ویـرایش بـسته نرم افزاری رسانه ای و محتوای فرهنگی و یا انتشار هرگونه محتوا مورد استفاده قرار میگیرد.
ز) رسانه برخط:
هر سامانه که امکان قراردادن محتوای دیجیتال در معرض دسترس عمـوم یا بیش از یک هزار مخاطب مشخص یا نا مشخص از طریق بستر شبکه نظیر شبکه گسترده جهانی ، شبکه های محلی، شبکه های مبتنی بر فناوری بلوتوث، شبکه های تلفن ثابت و همراه را فراهم می آورد.
ژ) رسانه برخط اختصاصی:
رسانه برخط که فقط شخص حقیقی یا حقوقی متـصدی آن را معرفی و محتوای دیجیتال درقلمرو اطلاعات، اخبار، خدمات، آثـار و محـصولات شـخص یاد شده را در معرض دسترس قرارمیدهد.
س) رسانه پیام ده:
رسانه برخط مبتنی بر سامانه ای که امکان ارسال پیام های حاوی محتوای دیجیتال از طریق بستر شبکه ارتباطی و مخابراتی برای بیش از یک هزار مخاطب مشخص یا نامشخص را فراهم می آورد، از قبیل سامانه های ارسال انبوه پیامک و سامانه های ارسال پیام با فناوری بلوتوث.
ش) رسانه کاربر محور:
رسانه برخطی که بـستر قـراردادن محتـوای دیجیتـال در معـرض دسترسـی عمـوم یـا بـیش از یـک هزار مخاطـب مـشخص و همچنـین تعامـل و تـشکیل گروه ها و شبکه های مجازی را برای کاربران فراهم آورد.
ص) مرکز بازی و سرگرمی دیجیتال:
اماکن عمومی که با به کارگیری سخت افزار و نـصب نرم افزارهای مورد لزوم، امکان کاربری بسته های نرم افزاری رسـانه ای بـازی و سـرگرمی را برای مراجعه کنندگان فراهم می آورند.
ض) رسـانه دیـجیتال:
رسـانه مبتنی بـر فـناوری نـوین اطلاعـات و ارتباطـات، شـامل گونه های زیر:
- بسته نرم افزاری رسانه ای.
- حامل دیجیتال حاوی داده.
- رسـانه برخط.
ط) فعالیت فرهنگی دیجیـتال:
فعالیـت فـرهنگی مبتنی بر فـناوری نـوین اطلاعات و ارتباطات، شامل گونه های زیر:
- تصدی رسانه برخط.
- پدیدآوردن، تهیـه کـردن و عرضه بـسته نـرم افـزاری رسـانه ای و بـسته نـرم افزاری رسانه پرداز.
- تکثیـر حامـل دیـجیتال و خدمـات مرتبط به قصـد انـتفاع یا برای عرضـه توسـط تکثیر کننده.
- نشر دیجیتال.
- تصدی مرکز بازی و سرگرمی دیجیتال.
- تصدی ایجاد، توسعه، پشتیبانی و اداره هرشـکل رسانه برخط، سامانه یا مرکز بازی و سرگرمی دیجیتال به سفارش متصدیان مربوط.
- ارائه هرگونه خدمات ویرایش محتوا با استفاده از ابزارهای مبتنی بر فناوری نوین اطلاعات و ارتباطات.
ظ) واحد فرهنگی دیجیتال:
هر سامانه، مکان کـسب و کار، شخص حقوقی و یا تشکیلات تحت هر شکل و عنوان از قبیل گروه، سازمان، مرکز، شرکت، مؤسسه، فروشگاه، کارگاه، کارخانه، شبکه، وب سایت، پایگاه اطلاع رسانی و رسـانه برخط که فعالیت فرهنگی دیجیـتال انجام داده یا برای فعالیت فرهنگی دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرد.
ع) دستگاه اجرایی:
دسـتگاه هـای اجرایـی موضــوع مـاده (5) قــانون مــدیریت خــدمات کشوری.
غ) پدید آوردن:
خلق اثری جدید با به کــارگیری دانــش، هنــر و یا ابتکــار توسـط شـخص حقیقی، به تنهایی یا با همکاری دیگر پدیدآورندگان.
ف) تهیـه کـردن:
تـأمین سـرمایه و امکانـات مـورد نیـاز و بـه کـارگیری پدیدآورنـده یـا پدیدآورندگان برای ایجاد اثری جدید.
ق) تصدی:
تأمین سرمایه و امکانات مورد نیـاز و اداره امـور هرگونـه سـامانه یا تـشکیلات ازقبیل شرکت، مؤسسه، دفتر، فروشگاه، واحد و مرکز.
ماده 2 (اخـذ مجـوز از وزارت فرهنـگ و ارشاد اسـلامی)
ایجاد و فعالیت هر واحـد فرهنگی دیجیتال و انتشار هر رسانه دیجیتال منوط به اخـذ مجـوز از وزارت فرهنـگ و ارشاد اسـلامی است و متخلفـین وفـق قـانون تعطیـل مؤسـسات و واحـدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی که بدون اخـذ مجوز قـانونی دائر شده و می‌شود – مصـوب 1372- و سایر قوانین موضوعه مورد پیگرد قانونی قرارخواهند گرفت.
تبصره 1:
صدور پروانه انتشار نشریات الکترونیک وفق قوانین و مقـررات مربوط بـه مطبوعات و رسانه ها انجام میگردد.
تبصره 2:
نشریات ادواری علمـی، آموزشـی و ترویجـی دارای رتبـه بنـدی وزارتخانـه هـای علـوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش و جهاد کشاورزی کـه قـبلاً برابر قوانین و مقررات مربوط از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پروانه انتشار به صـورت چاپی دریافت نموده اند، درصورتیکه با همان محتوای نسخه چاپی، به صورت الکترونیک منتشر شوند نیاز به اخذ مجوز جداگانه ندارند.
ماده 3 (نشر دیجیتال – ناشر دیجیتال)
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی از جمـله دارنـدگان مجوزهـای موضــوع مواد (2) و (4) این آیین نامه مکلفند برای انجام فعالیت های تبلیغاتی، روابط عمومی و معرفی کالا یا خدمات برای فروش (از قبیل مشـاوره، تهیـه، و انتشار محتـوای تبلیغاتی)، مجوز فعالیـت تبلیغـاتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اخذ یا به کانون های تبلیغاتی دارای مجوز معتبـر از آن وزارتخانه مراجعـه نمایند و متخلفین وفق آیین نامه تأسیس و نظارت بـر نحـوه کـار و فعالیت کانـون های آگهـی و تبلیغاتی – مصوب 1358 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران – و قـانون تعطیل مؤسـسات و واحـدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی که بدون اخذ مجوز قانونی دائر شده و مـی‌شود – مصوب 1372- و سایر قوانین موضوعه مورد پیگرد قانونی قرارخواهند گرفت.
تبصره 1:
نشریـات الـکترونیک و چاپـی دارای پـروانه از وزارت فرهنـگ و ارشـاد اسـلامی بــرای نشر آگهی های تبلیغاتی و رسانه های برخط اختصاصی ثبت شده در آن وزارتخانه، صرفاً برای معرفی و تبلیغ محصولات و خدمات متصدیان آنها نیاز به اخذ مجوز فعالیت تبلیغاتی ندارند.
ماده 4 (حامـل هـای دیجیتال یا شبکه داده منوط به اخذ مجوز)
هرگونه فعالیت تجـاری در زمینه تولید، تکثیر، توزیع و عرضه کالای شامل آثار دیداری و شنیداری به هر طریق ازقبیل حامـل هـای دیجیتال یا شبکه داده منوط به اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و متخلفـین وفـق قانـون نحـوه مجازات اشخاصی کـه در امـور سمعی و بصـری فعالیتهای غیرمجاز می‌نمایند – مصوب 1386- و سایر قوانین موضوعه مورد پیگرد قانونی قرارخواهند گرفت.
